Rouwen is meer dan zomaar verdriet

Rouwen is niet alleen verdrietig zijn, maar kent vele emoties: woede, angst, schuldgevoelens, ontkenning, shock, eenzaamheid, verdriet, schaamte, machteloosheid, opluchting,… Deze gevoelens zijn vaak intens, tegenstrijdig en worden soms allemaal tegelijk gevoeld. Hoewel ze soms voor onszelf abnormaal aanvoelen, zijn deze gevoelens helemaal normaal en horen ze bij het leven. En het klinkt misschien raar, maar ook positieve gevoelens zijn mogelijk tijdens een rouwperiode en een rouwperiode kan jaren duren. Het is dus niet zomaar ‘verdriet’.

Onze westerse samenleving geeft niet veel aandacht ‘meer’ aan rouwen

In onze westerse samenleving wordt niet veel aandacht meer gegeven aan rouw. Nog niet zo lang geleden droegen mensen in de rouw een rouwband of zwarte kleding. Dat gaf een duidelijk signaal aan de omgeving dat er iets ingrijpends gebeurd was en werd er rekening mee gehouden. Er was destijds nog veel wederzijds respect, zeker wanneer het om iemands overlijden ging.

Tegenwoordig gebeurt rouwen slechts in een kleine kring. Het lijkt wel of iedereen nu een perfect leventje heeft. Kijk maar eens rond op Social Media. Verdriet mag en kan vandaag precies niet teveel getoond worden. Het zou wel eens een teken van zwakheid kunnen zijn? Wat absoluut niet zo is.

Je eigen ritme en tempo

Men zegt terecht dat mensen een rouwproces doormaken, waarbij de rouwende een weg aflegt op eigen ritme en tempo. Tijdens dit proces zal men terugkijken naar wat er geweest is en hoe zwaar het verlies weegt. Tegelijkertijd gaat het leven verder en kan de rouwende al rekening houden met de nieuwe realiteit en zich trachten te richten op de toekomst.

Verschillende aspecten komen aan bod tijdens het rouwproces:

de realiteit van het verlies zien en het gemis ervaren;
het toelaten van de pijn en van het verlies;
het aanpassen aan een situatie waarin de overledene afwezig is;
de overledene een plek geven in het levensverhaal en de draad van het leven weer oppakken.

Een rouwproces vraagt tijd. Door individuele verschillen is het onmogelijk een vaste regel te bepalen. Ook de naasten en de context kunnen mee bepalend zijn. Daarom is het belangrijk dat het netwerk van vrienden en kennissen aanwezig blijft.

Rouw kan leiden tot een isolement, maar op een bepaald moment voelen mensen ook aan dat het zich opnieuw openstellen naar de buitenwereld goed en aangenaam is. Het is de taak van de omgeving om tijd en ruimte te laten om door het verlies heen te komen. Rouwen is hard werken en mensen worden er mentaal en lichamelijk erg moe van. Ze verdienen het om hiervoor tijd te krijgen.

Mooie en warme herinneringen

Toch zal de pijn, het verdriet en het gemis minder sterk aanwezig zijn doorheen de tijd, maar verdwijnen zal het nooit. Naast het verminderen van deze pijnlijke gevoelens zal je op termijn ook meer ruimte kunnen maken voor de mooie, warme herinneringen.

Praat erover

Soms voel jij jou zodanig overrompeld door alles wat je voelt en denkt dat het eens deugd kan doen om dit alles te delen met iemand waar jij jou veilig bij voelt.

Praten kan je doen met:

Iemand die je kent: familie, vrienden, buren, leerkrachten, …
Een professionele hulpverlener: vertrouwenspersoon van school, een psycholoog …
Lotgenoten: deel jouw verhaal met mensen die hetzelfde hebben meegemaakt en vind steun bij elkaar
De overledene zelf bv. tegen een foto, het graf, de urne enz. praten
Of anoniem via chat, e-mail of telefoon bij verschillende hulporganisaties voor jongeren

Ga aan de slag met je rouw

Misschien praat je niet graag over wat er in je omgaat en ben jij meer een doener of hou je ervan iets creatiefs te maken. Zoals we al zeiden is rouwen heel uniek. Durf experimenteren en ga zo op zoek naar manieren die jou troost bieden en waar jij energie uit haalt.

Ga creatief aan de slag: schilder, teken, schrijf gedichten of verhalen, of maak muziek
Beweeg! Beoefen jouw favoriete sport
Kijk films, lees boeken of luister muziek
Sta stil bij de dierbare die je verloor en ga op zoek naar een manier om hem of haar te herdenken: brand een kaarsje bij zijn/haar foto, luister naar zijn/haar favoriete muziek of leg bloemen op het graf